بدون هیچ شکی نسخه جدید «هری پاتر» که پنجمین فیلم از این سری آثار سینمایی محسوب می شود، تیره تر و جدی تر از تمامی نسخه های قبلی است و ما جوان عینکی دوستدار سحر و جادو و کاراکتر مرکزی سری داستان های پاتر را در حالی می یابیم که وی در مرز میان نیکی و شر حرکت می کند و به نظر می رسد که قادر به تشخیص خوب و بد از یکدیگر وتفکیک آنها از هم نیست و اگر هم باشد، تردید دارد که به سمت کدام یک برود.
    نسخه پنجم هری پاتر که براساس کتاب پنجم جی.کی.رولینگ ساخته شده و بنابراین «فرمان ققنوس» نام دارد، به کارگردانی دیوید ییتس است و این شاید نخستین فیلم بزرگ وی باشد. در چنین فیلمی و بر مبانی آنچه رولینگ نگاشته، پاتر در هیأت فردی که از نوجوانی به جوانی پا می گذارد، دچار بی تابی و خشم چنین سن و سالی هم هست و ما هری را در وضعیتی متفاوت با طبیعت بالنسبه آرام گذشته اش و در شرایطی می یابیم که فاکتور خطر در زندگی او بیش از هر زمانی جای دارد. اگر در داستان های قبلی پاتر و به تبع آن در فیلم های ساخته شده از روی آن، بیشتر با کاراکتری متین و قابل قبول روبرو بودیم این بار با کسی مواجهیم که سرسخت تر و مستعدتر برای اتفاق های نامساعد است و نمی داند در قبال هر رویدادی چگونه عمل کند که منجر به حل آرام مسائل موجود شود.
    دانی یل رادکلیف که یک بار دیگر همچون ۴ فیلم قبلی ایفاگر رل اصلی است، می گوید: «این بار پاتر ناراحت تر و عصبانی تر از گذشته است و چیزی که در فیلم بیش از دیگر مسائل به چشم می خورد همین مسأله است. او به مسیرهای خطرناک تری پا می گذارد.»
    دیوید ییتس پیشتر با کارهایش در زمینه درام های تلویزیونی مانند «دختری در رستوران» و «شرایط بازی» شناخته می شد و این بار هم قسمت ها و جنبه هایی از فیلم های قبلی او دوباره در کار جدید وی جلوه گر شده و مهمترین آنها رازهایی است که ییتس پیرامون کاراکتر اصلی قصه اش می آفریند، به طوری که به شکلی مستقیم از آن سردر نمی آورید. داستان «فرمان ققنوس» و افکار رولینگ در زمان نوشتن و شرح و بسط این قصه نیز یاری رسانده تا او بیشتر به مقصودش برسد و موجودی را تحویل بدهد که با برداشت های سنتی و قبلی موجود از پاتر متفاوت است.
    رادکلیف می گوید: «ییتس ترکیب خاص و جدیدی را به وجود آورده که پیشتر در فیلم های پاتر آن را نمی دیدیم. معلوم است که او می خواسته کاراکتر پاتر را واجد ویژگی های متفاوت سازد و وجوه ناشناخته آن را بیشتر کند و من نیز در همین راستا حرکت کرده ام.»
    اما واتسون که مثل رادکلیف در هر ۵ قسمت پاتر بازی کرده و یک بار دیگر در فیلم جدید در رل همکلاس و دوست وی هرمیون ظاهر شده است، همان دیدگاه رادکلیف را دارد و با تحسین روش کار ییتس می گوید: «در میان ۵ فیلمی که در آنها مشارکت داشته ایم، این یکی از همه خلاقانه تر و جذاب تر است. شاید تمی تیره تر و خطرناک تر داشته باشد، اما مسأله این است که ییتس در پی کشف و به نمایش درآوردن وجوه مختلف و پنهان مانده کاراکترها بوده است و می خواسته است چیزهایی را در این ارتباط به بیننده ها نشان بدهدکه قبلاً آن را ندیده ایم و جالب ترین و بهترین موضوع درباره فیلم جدید، همین است.
    ییتس کاری کرد که ما بازیگران فیلم نیز مجبور باشیم راه های تازه ای را برویم و در مسیرهای جدیدی برای کشف شخصیت های محوله به خود، گام برداریم. او کاری کرد که ما از رکود خارج شویم و حتماً به سمت و سوی تازه ای بیاییم و چیزی شویم که بیننده ها می خواهند. اگر فرمان ققنوس از تمام فیلم های قبلی پاتر تیره تر و مرموزتر است، به همین خاطر است. او توانسته است سؤالاتی را پیرامون کاراکترهای مختلف فیلم بیافریند که پیشتر به نظر می رسید جواب آنها داده شده است.
    با همت و برنامه های او، ما از قانع بودن به حداقل نمایش هنری و اکتفا به سطح قبلی کارمان و کافی شمردن آن دست برداشتیم و بر تلاش خود افزودیم و به نقطه ای رسیدیم که می بینید.»
    با این حال دیوید ییتس فقط سومین گزینه تهیه کنندگان «فرمان ققنوس» برای کارگردانی این فیلم بود و دو نفر نخست در فهرست آنها مایک نیوول و میرانیر بودند و زمانی که این دو فیلمساز پیشنهاد مربوطه را رد کردند، کار به ییتس سپرده شد. ییتس اینک که اکران «فرمان ققنوس» با توفیق زیاد وفروش هنگفتی مواجه شده است، می گوید: از همان آغاز می خواسته است مهر و نشان ویژه خود را بر فیلم بکوبد و حتماً به گونه ای کارکند که با حاصل کار ۳ فیلمساز قبلی و محصولات قبلی و ۳ فیلم قبلی هری پاتر فرق داشته باشد.
    او می افزاید: «شما باید رقابت جو و حتماً به شکلی باشید که دیگران را کنجکاو کنید و به تعقیب بیشتر رخدادها علاقه مند نمایید.
    من سعی داشته ام چیزی را بسازم که با آثار قبلی فرق کند و کاراکترهای هری پاتر را از دیدگاهی دیگر موردبررسی قراردهد و از مشخصه های قبلی فراتر رود.»
    البته ییتس از کمک و نعمت مشورت با دیگران و بخصوص سازندگان کارهای قبلی پاتر بی نصیب نبوده است.
    دیوید هیمن یکی ازتهیه کنندگان فیلم جدید می گوید: «این را می دانم که ییتس مدت قابل توجهی با مایک نیوول و آلفونسو کوارون که سازندگان قسمت های قبلی پاتر بودند، گفت و گو و با آنها تبادل آرا کرد و آنان نیز در ارائه نظرات لازم به وی کوتاهی و قصوری نداشتند و برعکس با دست و دلبازی عمل کردند.»
    ییتس که قرار است فیلم بعدی را نیز بسازد و حتی صحبت از احتمال واگذاری فیلم آخر (و هفتم) به او نیز در میان است، می گوید: از ساخت فیلم پنجم واقعاً لذت برده است و می افزاید: «ما قسمت اعظم این فیلم را در استودیوی لیوزدن ساختیم و این مثل این می ماند که به خانه مان آمده باشیم و چنان احساسی به ما دست داده بود. ما از همان آغاز حس می کردیم که کارها روی روال و روند مناسب افتاده و داستان و سناریوی مربوطه نیز مناسب نشان می داد. ترکیبی که حاصل آمد، همانی بود که ما می خواستیم و من خوشبختانه توانستم چیزهایی را که می خواهم، به داستان رولینگ بیفزایم.»

ایران ۲۵/۷/۸۶